Hôm nay, mình sẽ giới thiệu đến các bạn một khái niệm tâm lý vô cùng độc đáo và thú vị - Hiệu ứng Franklin. Đây là một trong những hiện tượng tâm lý đã được nhà khoa học và chính trị gia người Mỹ Benjamin Franklin khám phá cách đây hơn 200 năm, và nó vẫn rất hữu dụng trong cuộc sống của chúng ta ngày nay.
Xem video tóm tắt cuốn sách “Hiệu ứng Franklin”.
Các bạn có từng nghĩ rằng khi chúng ta nhờ người khác giúp đỡ, thay vì bị họ phiền lòng, chúng ta lại có thể xây dựng mối quan hệ tốt đẹp hơn? Đó chính là Hiệu ứng Franklin! Và ngay bây giờ, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu kỹ hơn về hiện tượng này qua cuốn sách mà mình sẽ tóm tắt hôm nay nhé!
Phần 1: Mối quan hệ tốt bắt đầu từ sự làm phiền
Phần đầu tiên của cuốn sách đưa chúng ta đến một sự thật bất ngờ: những mối quan hệ tốt đẹp thường không chỉ đơn thuần là kết quả của những lần giúp đỡ. Ngược lại, đôi khi mối quan hệ đó bắt đầu từ việc làm phiền người khác! Chúng ta thường e ngại khi phải nhờ vả hay làm phiền người khác, nghĩ rằng điều này có thể khiến họ xa cách. Nhưng Franklin đã phát hiện ra một điều thú vị: Khi bạn nhờ ai đó giúp mình, mối quan hệ giữa hai người thực ra có thể trở nên gần gũi hơn. Điều này có thể bắt nguồn từ việc khi ai đó giúp bạn, họ sẽ cảm thấy có trách nhiệm hơn và càng muốn duy trì mối quan hệ với bạn lâu dài.
Franklin đã từng sử dụng chính chiến lược này để kết bạn với một nghị sĩ, người từng phản đối ý kiến của ông trong một cuộc họp chính trị. Thay vì đối đầu, Franklin viết thư nhờ ông ta cho mượn một cuốn sách hiếm. Và kết quả là, sau khi giúp đỡ Franklin, nghị sĩ này dần trở thành một người bạn thân thiết, sẵn lòng hỗ trợ ông trong các công việc về sau.
Vậy nên, các bạn đừng ngần ngại khi phải nhờ vả người khác nhé! Điều này không chỉ giúp bạn giải quyết vấn đề, mà còn có thể là cơ hội để xây dựng những mối quan hệ bền chặt hơn.
Phần 2: Làm phiền đúng cách để xây dựng mối quan hệ
Trong phần tiếp theo, cuốn sách chỉ ra rằng việc nhờ vả người khác không phải lúc nào cũng là điều tiêu cực. Điều quan trọng ở đây là biết cách nhờ giúp đỡ sao cho đúng. Franklin đã sử dụng hiệu ứng này một cách rất khéo léo, đặc biệt là trong lĩnh vực ngoại giao. Ông không sợ làm phiền người khác, và luôn biết cách tiếp cận sao cho phù hợp.
Khi ông sang Pháp để tìm kiếm sự giúp đỡ cho cuộc chiến tranh giành độc lập của Hoa Kỳ, Franklin không chỉ đơn giản là đến và yêu cầu viện trợ. Ông xây dựng mối quan hệ với những nhân vật quyền lực, tham gia vào các sự kiện, bữa tiệc xã hội, và thường xuyên nhờ cậy những người có vị thế giúp ông phân tích cục diện chính trị tại châu Âu. Kết quả là, nhờ những mối quan hệ đó, Franklin đã giành được sự ủng hộ từ Pháp, giúp Hoa Kỳ tiến gần hơn đến chiến thắng.
Bài học rút ra ở đây là, nhờ giúp đỡ đúng cách không chỉ giúp bạn vượt qua những khó khăn mà còn tạo nên nền tảng vững chắc cho những mối quan hệ sâu sắc và lâu dài.
Phần 3: Tâm lý học của Hiệu ứng Franklin
Cuốn sách tiếp tục giải thích về khía cạnh tâm lý học đứng sau hiệu ứng này. Khi bạn nhờ một ai đó giúp đỡ, họ sẽ phải đối mặt với một hiện tượng gọi là 'mất cân bằng nhận thức'. Điều này có nghĩa là, nếu họ giúp bạn, hành vi đó đi ngược lại cảm xúc ban đầu của họ (đặc biệt nếu họ không có thiện cảm với bạn). Để giải quyết sự mất cân bằng này, họ sẽ phải thay đổi cách nhìn về bạn, và có xu hướng cảm thấy bạn không tệ như họ nghĩ. Đó là cách hiệu ứng này tạo ra sự thay đổi trong tâm lý của người khác, khiến họ bắt đầu có thiện cảm với bạn hơn.
Một thí nghiệm vào những năm 1960 đã kiểm chứng điều này. Người tham gia được yêu cầu trả lại một khoản tiền cho nhà nghiên cứu đã sử dụng tiền của mình để tổ chức cuộc thi. Kết quả cho thấy những người đã giúp đỡ nhà nghiên cứu trả lại tiền có thiện cảm cao hơn đối với anh ta, so với những người không phải hoàn tiền. Đây chính là minh chứng cho sức mạnh của hiệu ứng Franklin.
Phần 4: Hiệu ứng Franklin trong cuộc sống hiện đại
Không chỉ dừng lại ở lĩnh vực chính trị hay tâm lý học, hiệu ứng Franklin còn rất hữu ích trong cuộc sống hàng ngày. Từ những mối quan hệ bạn bè, đồng nghiệp, cho đến cả những tình huống bán hàng hay kinh doanh, việc biết cách nhờ cậy người khác đúng lúc sẽ giúp bạn gia tăng cơ hội thành công.
Ví dụ trong ngành bán hàng, thay vì bắt đầu bằng cách giới thiệu sản phẩm, một người bán hàng khéo léo có thể nhờ khách hàng giúp mình lấy một cốc nước. Hành động nhỏ này giúp phá vỡ khoảng cách giữa người bán và người mua, tạo ra sự gần gũi tự nhiên, và từ đó dễ dàng thuyết phục khách hàng hơn.
Kết luận: Làm phiền một cách thông minh
Hiệu ứng Franklin không chỉ là một hiện tượng tâm lý thú vị mà còn là một bài học quý giá về cách xây dựng mối quan hệ. Điều quan trọng là làm phiền người khác một cách khéo léo, đúng lúc, và với mục đích tốt đẹp. Khi chúng ta biết nhờ vả đúng cách, không chỉ mối quan hệ trở nên bền chặt hơn, mà chúng ta còn có thể nhận được nhiều sự giúp đỡ quý giá trong cuộc sống.
Nếu các bạn thấy nội dung này thú vị, hãy tìm đọc cuốn sách 'Hiệu Ứng Franklin' để hiểu rõ hơn nhé.
